Spannende maand

Er is al weer een maand voorbij sinds mijn laatste bericht. De hoogste tijd dus voor een update.
Zoals op het nieuws te zien was, was het een spannende en hectische maand in Irak, waarin veel gebeurd is (en helaas is het einde hiervan nog niet in zicht). En deze maand leek zo mooi te beginnen.
De eerste dagen moesten wij voor een bijeenkomst in Erbil (In het noorden van Irak en de laatste tijd veel in het nieuws) zijn. Zoals in een eerder beircht heb vermeld, is dit een on-Iraaks mooie en veilige stad (nog steeds). Na de bijeenkomsten weer de avonden in het stadspark doorgebracht. Genieten van het mooie weer (30-35 graden ipv 40-50 graden in Nasiriyah) en de drukte in het park. Lekker op een bankje naar de mensen kijken, een boekje lezen, om vervolgens weer een stuk te lopen en dan het hele ritueel te herhalen. Al die tijd het gevoel te hebben wat heerlijk het is om vrij te zijn en hoe mooi het leven kan zijn.

Bij terugkomst in Nasiriyah, werden we echter weer kei hard met onze neuzen op de feiten gedrukt dat we toch echt in Irak zitten en het leven hier toch niet zo vrolijk is. Tijdens onze afwezigheid hadden er namelijk 2 drama’s in Nasiriyah plaatsgevonden.
Op zondag 1 juni vonden er enkele festiviteiten plaats op de Eufraat in Nasiriyah. Tijdens deze viering zijn er 2 boten tegen elkaar gevaren en gezonken. In totaal hebben 17 mensen het leven verloren. Dit waren vooral vrouwen en jonge kinderen, omdat zij kunnen niet zwemmen.
Op maandag 2 juni is er voor het eerst in ruim een jaar tijd een aanslag in Nasiriyah gepleegd. Voor een drukke winkel is er een autobom ontploft. Volgens de officiële cijfers zijn hierbij 10 mensen gewond geraakt. Deze hele gebeurtenis vond plaats ca. 700 meter van ons huis en in een zijstraat van de winkelstraat waar wij boodschappen doen. Het was dan ook onvermijdelijk om de plaats van de explosie te zien. Van enkele winkels waren de voorgevels weggeblazen en een zwart geblakerd gat in de grond verraadde wat er plaats had gevonden. Een toch wel luguber gezicht, wat ik tot nu toe alleen in films of op het nieuws had gezien. Toen ik dit zo zag, besefte ik eigenlijk pas dat zoiets veel meer is dan wat tv-beelden, maar het “echt” gebeurt.

Nog zwaar onder de indruk van het nieuws en de beelden, ontvingen we alweer het volgende tragische nieuws. In Lybia was een ICRC-collega doodgeschoten. Ondanks dat ik deze persoon helemaal niet ken, komt dergelijk nieuws toch hard aan en wordt je weer even heel duidelijk dat het werk wat we doen zeker niet zonder gevaar is (ondanks dat je dat regelmatig wel vergeet). Daarnaast had hij in het verleden ook in Irak gewerkt en dus was hij wel bij veel van mijn collegae bekend.

Deze eerste dagen van juni waren, zonder enige twijfel, de zwartste uit mijn ICRC-leven. Dus werd het tijd voor een lang weekend bijkomen in Kuweit. Uiteraard, ging dat ook niet van zelf. Twee dagen voor vertrek, werden plotseling de soenitische “rebellen” ten noorden van Baghdad extra actief (ISIS of ISIL), wat ten koste ging van honderden mensenlevens. Steden werden onder de voet gelopen en overal werd er met aanslagen gedreigd. Dit viel (toevallig?) samen met de start met de grote Sjiitische-bedevaart naar Najaf. Deze plaats een paar honderd kilometer van Nasiriyah is na Mekka, de belangrijkste bedevaart plaats voor Sjiitische moslims. Tienduizenden pelgrims trekken dan vanuit heel de regio (vaak te voet) naar Najaf, wat een kilometers lange stoet van Sjiieten oplevert en dus een belangrijk doelwit voor Soennitische terroristen.
Door deze ontwikkelingen zou ook mijn lang weekend naar Koeweit in gevaar komen (in perspectief, niet meer dan vervelend). Gelukkig werd er na overleg met verschillende partijen besloten dat het veiliger was om naar Koeweit te reizen dan om in Nasiriyah te blijven. Uiteindelijk dus toch kunnen vertrekken.
Ik had besloten om de uitdaging aan te gaan om via land (en niet per vliegtuig) de grens over te steken. Dit ging niet, zoals verwacht op vrijdag de 13e, niet geheel zonder slag of stoot. Allereerst was er 2 dagen voor dat ik de grens over ging, een aanslag gepleegd op deze grensovergang. Hierdoor mochten er geen auto’s tot aan de grens komen. Gelukkig kon mijn chauffeur de grenswachten overtuigen dat wij een uitzondering konden zijn. Ik was hier erg blij mee, want op de grens was het een grote chaos. Onduidelijk was waar ik mijn visum kon halen om vervolgens af te laten stempelen om vervolgens mijn paspoort te laten controleren en tot slot de grens over te moeten. Uiteraard sprak niemand Engels en dus was ik erg blij met mijn chauffeur, die tegelijkertijd als tolk fungeerde. Na de eerste formaliteiten, was het tijd om de douane te passeren. Helaas lag het paspoortcontrole systeem er uit en moesten wij dus wachten. Toen ze na 4 uur (!) besloten om dan toch maar het oude systeem te gaan gebruiken, was de wachtruimte gevuld met boze en geïrriteerd mensen. De woede nam alleen maar toe toen bleek dat zij in eerste instantie alleen Irakezen door zouden laten. Weer dankzij mijn chauffeur, mocht ik als enige niet-Irakees of Koeweiti voor in de rij (dit scheelde nog eens enkele uren wachten). Nadeel was wel dat ik als eerste, lopend, de grens over ging. Deze wandeling van misschien 100m tussen 2 wachtposten was erg bijzonder om mee te maken. De grenswachten in Koeweit hadden echter nog niemand verwacht en waren nog niet op hun post en ik had geen idee waar ik naar toe moest. Dan maar gewoon rustig doorlopen, totdat iemand mij roept. Dit gebeurde toen ik al enkele tientallen meters in Koeweit liep. Plotseling werd ik door een grenswacht teruggeroepen. Voor misschien 1 minuut was ik illegaal in Koeweit. Vanaf dat moment verliep alles echter zeer soepel.
De paar dagen in Koeweit-stad waren erg dubbel. Aan de ene kant heerlijk om vrij rond te kunnen lopen, op een bankje aan de boulevard of op het strand te zitten of om in zee te dobberen. Aan de andere kant, kon ik de TV niet aanzetten of de krant (die elke morgen aan mijn deurkruk hing) open slaan of ik werd herinnerd aan de situatie in Irak. De spanning en onzekerheid is veel groter als je niet daadwerkelijk ter plaatsen bent en daarbij voelde het soms alsof ik mijn collegae aan hun lot had overgelaten. Ondanks dat ik een paar heerlijke dagen heb gehad, was ik daarom toch weer blij om terug te gaan naar “mijn” Irak.
Ondanks dat Koeweit-stad niet echt een top vakantie bestemming is, was het heerlijk om mij vrij te kunnen bewegen. Elke morgen, na een goed ontbijt, naar de boulevard om een flink stuk te wandelen. Indien ik geen zin meer had om te lopen, op een bankje en boekje of de krant lezen en als het te warm werd (gelukkig was het met rond de 40 graden, relatief koud) even de zee in om af te koelen. Helaas was de boulevard de enige plaats waar ik echt kon wandelen. Koeweiti wandelen niet, maar nemen de auto. Mijn hotel lag dan weliswaar aan de boulevard, maar om daar te komen, moest ik wel een 2x4-baans weg oversteken. Natuurlijk was er geen oversteekplaats te bekennen, dus dan maar wachten tot er een mogelijkheid zich voordeed (soms wel tot 15 minuten) en dan maar rennen. Deze vakantie heeft mee weer genoeg energie opgeleverd om er weer flink tegen aan te kunnen.

Terug in Nasiriyah ging het leven gewoon weer door. Er waren geen nieuwe aanslagen gepleegd en de grote chaos, waar iedereen bang voor was, is uitgebleven. Wel blijft er een bepaalde soort van spanning hangen. Het geweld in grote delen van Irak is nog steeds gaande en kan zo maar escaleren naar het tot nu toe relatief veilige zuiden. Overal en de hele dag staat het nieuws dus aan en het blijft het gesprek van de dag: “Komen ze al dichterbij of blijft het waar het is?”, “familie van die en die heeft zich aangemeld voor het leger” en “wanneer ga jij je aanmelden?” Elke dag is er wel iets nieuws om te discussiëren. Het lijkt er op, dat het voorlopig wel zo zou blijven en nu maar kijken wat de toekomst gaat brengen.